بسیاری از افرادی که به ناهنجاری دهان و دندان مبتلا هستند سعی دارند ناهنجاری خود را درمان کنند اما تنها نگرانی آن‌ها دیده شدن وسایل ارتودنسی توسط دیگران است. با پیشرفت علم و فنّاوری روش‌های متنوع و در عین حال کارآمدی از درمان ارتودنسی به وجود آمده که یکی از آن‌ها ارتودنسی ژله‌ای (نامرئی) است. نامرئی و غیرقابل مشاهده بودن این نوع ارتودنسی، اصلی‌ترین مزیت آن است. همچنین، ارتودنسی ژله ای برای افرادی که نگران دیده شدن وسایل ارتودنسی در دهان خود هستند، بسیار مناسب است؛ چون به هیچ وجه قابل مشاهده نیست و به‌صورت نامرئی به درمان ناهنجاری دهان و دندان آن‌ها خواهد پرداخت. ما در این مقاله سعی داریم شما را با ارتودنسی ژله‌ای، نحوه درمان آن، مزایای ارتودنسی ژله‌ای و مراقبت‌های حین درمان را شرح دهیم. پس با ما همراه باشید.
ارتودنسی ژله‌ای
ارتودنسی ژله‌ای یکی از انواع ارتودنسی متحرک است که جنس مواد سازنده آن از ترموپلاستیک با گرید پزشکی است و به صورت بسیار شفاف و نامرئی و به صورت اختصاصی برای هر بیمار با توجه به وضعیت و شدت ناهنجاری طراحی و ساخته شده است.
مزایای ارتودنسی ژله‌ای
- نامرئی و غیر قابل مشاهده بودن
- متحرک بودن با قابلیت خارج کردن از دهان
- رعایت بهتر و ساده‌تر نکات بهداشتی به نسبت سایر پلاک‌های ارتودنسی
- جلوگیری از زخم شدن دهان
- جلوگیری از پوسیدگی دندان
- درمان مؤثر، موفق و قطعی در اکثر مشکلات مربوط به نامرتبی دندان‌ها
مشکلاتی که با ارتودنسی ژله‌ای، قابل درمان هستند
مشکلاتی که با این نوع ارتودنسی قابل درمان هستند عبارت اند از:
۱. اوربایت، حالتی که دندان‌های ردیف بالا به نسبت دندان‌های ردیف پایین، جلوتر هستند.
۲. کراس بایت، حالتی که دندان‌های ردیف بالا و پایین با یکدیگر هم تراز یا هم محور نباشند.
۳. فاصله زیاد بین دندان‌ها، حالتی که به دلیل رشد غیرطبیعی استخوان فک یا حرکت دندان‌ها در اثر وجود دندان غایب (پنهان) ایجاد شده است.
۴. برگشت دندان‌ها به حالت اولیه پس از انجام ارتودنسی ثابت، پس از انجام کامل ارتودنسی ثابت، امکان برگشتن دندان‌ها به حالت اولیه تا چند ماه وجود دارد. برای جلوگیری از این بازگشت دندان‌ها به حالت اولیه، ارتودنسی ژله‌ای قابل استفاده است.
نکته: ارتودنسی ژله‌ای، در ناهنجاری‌های با درجه متوسط قابل استفاده است و در ناهنجاری‌های شدید، کاربردی ندارد.
نحوه درمان ارتودنسی ژله‌ای
ابتدا از دندان و فک بیمار قالب‌گیری به عمل خواهد آمد. سپس این قالب‌ها، به لابراتوار یا آزمایشگاه ارسال خواهد شد تا پس از گذشتن دو تا سه هفته، پلاک ارتودنسی ژله‌ای ساخته و آماده شود. پس از آماده شدن پلاک‌های ارتودنسی، دندانپزشک آن را بر روی دندان‌های بیمار قرار می‌دهد و وضعیت قرارگیری آن را چک می‌کند. پس از این که پلاک‌های ارتودنسی به خوبی روی دندان‌ها قرار گرفت، بیمار باید پلاک ارتودنسی ژله‌ای را به مدت ۲۰ ساعت در شبانه روز بر روی دندان‌های خود قرار دهد و فقط برای شست و شوی پلاک و مسواک زدن دندان‌ها پس از هر وعده غذایی از دهان خارج شود. این پلاک‌ها، به مرور زمان دندان‌ها را تحت فشار قرار خواهد داد که باعث حرکت دندان‌ها و استخوان فک به سمت حالت طبیعی خود شده و به اصلاح و درمان ناهنجاری دهان و دندان منجر خواهد شد.
نکات مراقبتی حین درمان ارتودنسی ژله‌ای
- پلاک‌ها را آب ولرم شست و شو دهید.
- در نگهداری پلاک‌ها، مواظبت کنید و نگذارید به آن‌ها آسیبی وارد شود.
- از استعمال سیگار و دخانیات پرهیز کنید.
- پلاک‌ها را داخل پلاستیک تمیز و در جای خشک و خارج از یخچال نگهداری کنید.
- از مصرف نوشیدنی‌های گاز دار و حاوی قند، اجتناب کنید.
- از مصرف خوراکی‌های خشک و محکم خودداری کنید.
مقایسه ارتودنسی ژله‌ای با ارتودنسی فلزی
- ارتودنسی نامرئی، برای درمان و اصلاح نامرتبی دندان‌ها، اوربایت و کراس بایت با شدت درجه متوسط مناسب است، در حالی که ارتودنسی فلزی برای اصلاح و درمان مشکلات شدید اوربایت، کراس بایت و نامرتبی دندان‌ها کاربرد دارد.
- ارتودنسی ژله‌ای در به هم فشردگی یا فاصله دار بودن دندان‌ها تا اندازه ۵ میلی‌متر کاربرد دارد، در صورتی که ارتودنسی فلزی در فاصله بیش از ۵ میلی متر کاربرد دارد.
- ارتودنسی فلزی در انحراف فک و اختلال‌های اسکلتی شدید قابل استفاده است، در صورتی که ارتودنسی ژله‌ای در این موارد کاربرد ندارد.
- ارتودنسی فلزی در مشکلات شدید اپن بایت، چرخش و کج بودن شدید دندان کاربرد دارد، در صورتی که ارتودنسی ژله‌ای در این موارد قابل استفاده نیست.
هزینه ارتودنسی نامرئی دندان یا ارتودنسی ژله‌ای
هزینه ارتودنسی یکی از عوامل تأثیرگذار در تصمیم گیری درباره شروع و انجام ارتودنسی ژله‌ای است. عواملی مانند شدت و نوع مشکل، میزان تخصص پزشک، موقعیت جغرافیایی کلینیک درمانی، هزینه رفت و آمد و … در تعیین میزان هزینه ارتودنسی ژله‌ای مؤثر است.
پرسش و پاسخ
۱. آیا ارتودنسی ژله‌ای برای همه بیماران مناسب است؟
درمان بعضی ناهنجاری‌های دهان و دندان با ارتودنسی ژله‌ای، امکان‌پذیر نیست، مثل ناهنجاری‌های شدید اپن بایت شدید که با ارتودنسی جراحی، قابل درمان است.
۲. آیا ارتودنسی ژله‌ای برای کودکان خوب است؟
خیر، چون ارتودنسی ژله‌ای نیاز به همکاری و مراقبت دقیق دارد و همکاری کودکان در اغلب موارد ضعیف است.
۳. چه زمان‌هایی باید ارتودنسی ژله‌ای استفاده کرد؟
همان‌گونه که قبلا به آن اشاره شد، پلاک‌های ارتودنسی ژله‌ای باید تمام وقت (روز و شب) مورد استفاده قرار گیرند و فقط هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و شست و شو مجاز به خارج کردن آن از دهان خود هستید.
۴. اگر در ارتودنسی ژله‌ای، به طور مرتب از پلاک‌ها استفاده نکنیم، چه مشکلی پیش خواهد آمد؟
در صورت عدم استفاده مرتب از پلاک‌های ژله‌ای، حرکت دندان‌ها به صورت مطلوب نخواهد بود و نتیجه مؤثری در پی نخواهد داشت. همچنین باعث کندی روند درمان میشود و می‌تواند منجر به استفاده از ارتودنسی ثابت، برای درمان ناهنجاری دهان و دندان شود.
آخرین دیدگاهها