کشیدن دندان و یا حذف دندان

در گذشته به علت رهایی از درد دندان یکی از ساده‌ترین راه‌ها کشیدن و حذف دندان بوده است و بسیاری نیز به دلیل هزینه‌های سنگین مربوط به دندان مجبور به از دست دادن دندان‌های دائمی خود شده و دچار عوارض ناشی از آن شده‌اند.

امروزه تمام تاکید و تلاش علم دندانپزشکی بر نگهداری از دندان‌ها است اما گاهی پوسیدگی دندان و بیماری لثه ممکن است کار را به جایی بکشاند که دیگر نگهداری از دندان جایز نباشد. در چنین شرایطی دندانپزشک راه اخر یعنی کشیدن دندان را به نگهداشتن و ترمیم آن ترجیح می‌دهد. کشیدن دندان در واقع به خارج کردن دندان از استخوان فک و حفره لثه می‌گویند. کشیدن دندان معمولا توسط دندانپزشک عمومی، جراح دهان و دندان یا متخصص لثه انجام می‌شود.

دلایل کشیدن دندان

کشیدن دندان به دلایلی که گفته می‌شود ضرورت پیدا می‌کند:

• عفونت شدید دندان که به هیچ عنوانی قابل ترمیم نیست.
• دندان اضافه‌ای که مانع از درآمدن دندان‌های دیگر شده است.
• دندان شیری که به موقع نیفتاده و مانع از درآمدن دندان‌های دائمی شده است.
• پوسیدگی دندان در حدی شدید باشد که کشیدن آن بهترین راه درمان باشد.
• شلوغی به هم فشردگی و نامرتبی دندان‌ها
• گاهی درمان ارتودنسی نیاز به کشیدن دندان دارد.
• وجود دندان نهفته مانند دندان عقل که ممکن است دردسر ساز باشد.
• بیماری‌های لثه‌ای که دندان را لق کرده و دچار آسیب کرده است.

 آمادگی قبل از کشیدن دندان

• دندانپزشک باید قبل از کشیدن بیمار پرونده پزشکی او را به دقت بررسی کرده و از بیمار می‌خواهد که داروهای مصرفی فعلی را به او اطلاع دهد.
• در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون (A S A) و یا حساسیت‌های دارویی به پزشک اطلاع دهید.
• گاهی به علت وجود عفونت دندانپزشک قبل از کشیدن دندان آنتی بیوتیک تجویز می‌کند.
• برای کشیدن حتما قبل از آن عکس رادیوگرافی از دندان خود تهیه کرده تا پزشک بهترین راه  را برای شما انتخاب کند.
• باید حداقل یک روز قبل از جراحی در صورت مصرف دخانیات آن را ترک کرده چرا که مصرف دخانیات باعث خشک شده حفره دندان و بدون پوشش شدن استخوان آلوئولار می‌شود.
• دندانپزشک در روز جراحی از بی حسی موضعی استفاده می‌کند.

روش‌های کشیدن

• کشیدن ساده
• جراحی

کشیدن ساده دندان

در این روش که نیازی به جراحی نیست و بعد از بی حس کردن دندان، دندانپزشک دندان را با کمک ابزاری به اسم الویتور دندان را لق می‌کند. این وسیله بافت نگهدارنده دندان را متلاشی کرده و حفره جای گیرنده دندان را بزرگتر کرده سپس دندان پزشک پس از سست شدن دندان آن را با کمک انبر درمی‌آورد.

کشیدن دندان با جراحی

در بعضی موارد برای کشیدن دندان با استفاده از کشیدن ساده امکان پذیر نیست برای همین منظور دندانپزشک مجبور به جراحی شده و با کمک جراحی دندان بیمار را می‌کشد. در صورت وجود مشکلات زیر دندان باید جراحی شود:

• دندانی که کاملا از لثه بیرون نزده است.
• دندانی که بزرگتر از آن است که بتوان آن را به یکباره بیرون کشید و باید خرد شود.
• دندان نهفته
• دندانی که از خط لثه شکسته است.

در این روش دندانپزشک برش کوچکی را روی لثه ایجاد می‌کند تا به دندان مورد نظر بهتر دسترسی داشته باشد. سپس دندان را با کمک انبر رو به عقب و جلو حرکت می‌دهد تا مقداری دندان در استخوان فک سست شود و در نهایت دندان را بیرون می‌کشد. در بعضی موارد دندانپزشک لبه‌های لثه را بخیه می‌زند که این نوع از بخیه‌ها جذبی بوده و نیاز به کشیده شدن ندارند. بیمار بعد از کشیدن دندان خونریزی دارد و با قرار دادن گازاستریل بر روی آن تا زمانی که خونریزی قطع شود کمک می‌کند.

مراقبت‌های لازم پس از کشیدن دندان

• گاز استریل گذاشته شده روی محل کشیده شدن دندان را تا یک ساعت با فشار دندان‌های مقابل نگهدارید.
• از باز و بسته کردن دهان و صحبت کردن و حتی تعویض گاز استریل خودداردی کنید.
• ناحیه دندان کشیده شده را با زبان یا انگشت دستکاری نکنید.
• آب دهان خود را به صورت معمولی فرو ببرید.
• استفاده از کمپرس یخ برای کاهش خونریزی و کاهش ورم و التهاب با منقبض کردن رگ‌ها توصیه می‌شود.
• استفاده از داروهای مسکن برای تسکین درد توسط پزشک تجویز می‌شود.
• روز بعد از جراحی از غرغره آب نمک استفاده کنید.
• بعد از گذشت 24 ساعت دندان‌ها و زبان خود را مسواک بزنید.
• پس از 24 الی 48 ساعت از کمپرس گرم استفاده کنید زیرا گرما به دلیل افزایش گردش خون روند بهبود را سرعت می‌بخشد و ناراحتی و التهاب را کاهش می‌دهد.

عوارض

• عفونت
• آسیب‌های عصبی
• کبودی و ورم در محل درمان
• آسیب دیدن سایر دندان‌ها یا ترمیم‌ها
• دردناک شدن مفصل و عضلات فک
• کشیدن ناقص که در آن ریشه  دندان در فک باقی مانده باشد.
• شکستگی فک به هنگام فشار روی فک برای کشیدن.
• واکنش به بی‌حسی موضعی یا داروهای دیگری که در طول عمل یا پس از آن به کار برده شده است.
• ایجاد حفره خشک دندان
• افتادن لخته خون تشکیل شده در حفره دندان چند روز پس از کشیدن
• نامناسب شدن بایت و به خوبی روی هم قرار نگرفتن دندان‌ها که اصلاح آن نیاز به انجام درمان‌های دیگر دندانپزشکی دارد.