باید بدانید که اولین علامت نشان دهنده زبان سالم، بافتی صورتی یا قرمز رنگ است. زمانی که رنگ طبیعی یا ساختار بافت صاف زبان دچار تغییرات بشود، ممکن است نشان دهنده شکل گیری مشکلات جدی و تقویت بیماری های مختلفی باشد. لازم به ذکر است که اگر شکل گیری فرایند زبان سبز بعد از میل کردن مواد غذایی یا نوشیدنی های حاوی ماده سبز رنگ (چه طبیعی و چه مصنوعی مانند رنگ دانه های خوراکی) صورت گیرد غیر طبیعی نیست. اما اشتباه نشود؛ ایجاد تغییرات در رنگ بافت زبان به صورت غیرطبیعی، بدون شک بیان کننده یک اختلال در عملکرد صحیح سیستم بدن است. همچنین باید بدانید که وجود عفونت یا تقویت رشد میکروب های خاص نیز در نمایان شدن رنگ سبز زبان تاثیرگذار هستند.
آنچه در این مقاله می خوانید
زمانی که بافت قرمز یا صورتی رنگ زبان، به رنگ سبز تغییر حالت بدهد یا فرد فرایند شکل گیری لکه های سبز رنگ را روی سطح زبان مشاهده نماید، زبان سبز در حال اتفاق افتادن است. باید بدانید که علت رنگ سبز زبان در دلایل مختلفی از جمله تقویت قدرت رشد باکتری های مضر بیش از اندازه مطلوب و مناسب، رشد قارچ های دهانی در سطح نامناسب یا زیاد، بالا نبودن سطح بهداشت دهان و دندان، نوشیدن نوشیدنی هایی حاوی رنگ دانه های سبز، میل کردن مواد غذایی حاوی رنگدانه، مصرف برخی از داروهای دسته بندی آنتی بوتیک، فعال شدن بیماری زمینه ای سندروم زبان مو، شکل گیری اختلال لوکوپلاکیا و غیره، خلاصه می شود.
سبز شدن زبان نشانه و بیانگر 4 موضوع است:
بی توجهی به نکات بهداشت دهان و دندان باعث تشدید و تقویت رشد باکتری های مضر روی سطح زبان و فضای دهان خواهد شد. باید بدانید که برخی از باکتری های مضر، قادر به تولید محصولاتی سبز رنگ بر روی سطح زبان هستند که جز اهداف اصلی فرایند سوخت و ساز بدن بشمار نمی روند. اجرای اقدامات اصول بهداشتی دهان و دندان نظیر انجام فرایند مسواک (3 بار در روز) برای پاکیزه سازی فضای دهان و کمک گیری از خواص سوهان زبان برای شستشو سطح آن، جهت جلوگیری از افزایش رشد باکتری های تاثیرگذار بر شکل گیری زبان سبز و کمک به بالا بردن سطح سلامت فضای دهان الزامی می باشد.
معمولا در بیش از 99% مواقع، عفونت های قارچی به تنهایی قادر به سبز شدن زبان نیستند. به عنوان مثال، عفونت قارچی کاندیدیازیس در دهان، با شکل گیری لکه هایی سفید رنگ بر روی سطح زبان خود را نشان می دهد. اما اگر همزمان با فعالیت عفونت قارچی کاندیدیازیس، عفونت باکتریایی دیگری در حال شکل گیری و تقویت باشد، احتمال بروز زبان سبز افزایش می یابد. در صورت شکل گیری فعالیت دوگانگی عفونت، ظاهر رنگی نمایان شده از بیماری بر روی سطح زبان کمی غیرطبیعی و پیچیده خواهد شد.
باید بدانید که یکی از علائم حضور و فعالیت دسته بندی باکتری های کروموژن در بدن می تواند به صورت تولید ترکیبات رنگی بر روی سطح زبان نمایش داده شود. یکی از جواب ابهام “سبز شدن زبان نشانه چیست” پیشرفت و تقویت فعالیت باکتری کروموژن سودوموناس آئروژینوزا در بدن است. این باکتری در هنگام اجرای فرایند سوخت و ساز بدن، قادر به تولید رنگدانه های سبز رنگ است. شایان ذکر است که با استفاده از خواص ضدباکتریال داروهای آنتی بوتیک و بهبود فرایند رعایت اصول بهداشت دهان، می توان مانع از تکثیر و فعالیت باکتری های داخل کلنی شد.
رایج ترین علت سبز شدن زبان در بزرگسالان فعال شدن واکنش های حساسیتی و آلرژیک بدن در صورت قرارگیری در محدوده مصرف دارو شیمیایی و مواد سنتتیک است. اصلی ترین راهکار درمان و جلوگیری از تکثیر رنگ سبز زبان، عدم استفاده از ترکیبات دارو و مواد شیمیایی مصرفی است.
فریب نخورید؛ خواص ضدمیکروبی، کاهش دهنده و نابودی سطح عفونت دهانشویه های حاوی ترکیبات کلرهگزیدین یا یددار، برخی مواقع باعث شکل گیری و تکثیر رنگ سبز می شوند. اثربخشی برخی از انواع آنتی بیوتیک ها برای کاهش عفونت و نابودی باکتری های مضر، گاهی مواقع منجر به شکل گیری سبز شدن زبان می شود.
میل کردن وعده های غذایی یا نوشیدن نوشیدنی های حاوی رنگدانه های قدرتمند با بافت مستحکم، یکی از مهم ترین علت سبز شدن زبان شناخته می شوند. باید بدانید که هیچ فرقی بین رنگ دانه های طبیعی و مصنوعی برای بروز رنگ سبز بر روی سطح زبان وجود ندارد؛ اما میزان اثرگذاری و قدرت ها در شدت بروز رنگ تاثیرگذار است. باید بدانید که هیچ خطری از سوی تغییرات ایجاد شده برای بروز زبان سبز توسط مواد غذایی وجود ندارد. شایان ذکر است که مدت زمان اثرگذاری علل غذایی برای سبز شدن زبان به صورت کوتاه مدت است. تنها راهکار درمانی، تشخیص و حذف ماده غذایی است که در برنامه تغذیه ای خود به تازگی گنجانده اید.
علت یا دلیل سبز شدن زبان می تواند چندین منشا داشته باشد:
برفک دهان یکی از مهم ترین علت سبز شدن زبان شناخته می شود. باید بدانید که کاهش سطح باکتری های مفید در دهان باعث بروز بیماری برفک دهانی می شود. با شکل گیری چنین شرایطی، رشد چرخه رویش طبیعی قارچ های موجود در دهان از حالت متعارف بیشتر خواهد شد. رشد بیش از اندازه قارچ های دهانی به صورت برفک و لکه قرمز روی سقف دهان نمایان می شود. بیماری برفک دهانی در حوزه دندانپزشکی کودکان بیشتر از تصور مورد توجه قرار می گیرد.
نشانه های برفک دهانی عبارت اند از:
دومین دلیل سبز شدن زبان، حضور اختلال لوکوپلاکیا در دهان است. لوکوپلاکیا یک اختلال غشای محاطی یا ضایعه دهانی است که با نمایان شدن لکه های سفید و خاکستری رنگ در لثه های دندان، سطح زبان و گونه، حضور خود را نشان می دهد. باید بدانید که این اختلال دهانی با گذر زمان از حالت سفید یا خاکستری به سبز رنگ تغییر حالت می دهد. بیشترین سهم عامل تاثیرگذار جهت شکل گیری اختلال لوکوپلاکیا، به مصرف الکل و استعمال دخانیات تعلق دارد. شایان ذکر است که شکستن ایمپلنت دندان در شکل گیری اختلال لوکوپلاکیا بسیار تاثیرگذار است.
مهم ترین نکات اختلال لوکوپلاکیا عبارت اند از:
از جمله علت سبز شدن روی زبان می توان به وجود سندروم زبان مودار اشاره کرد. زمانی که رویش صحیح سلول های کراتین دچار اختلال شود، سندروم زبان مودار در حال شکل گیری است. کراتین ها نوعی پروتئین برای تشکیل دهنده رویش صحیح موهای انسان هستند. در صورت ایجاد اختلال در نحوه عملکرد و تکثیر صحیح این سلول های خاص از قسمت زبان دهان، ظاهر طبیعی زبان به حالت اصطلاحا خشن یا مودار تغییر حالت می دهد. با تشکیل سندروم زبان مودار، یک فضای ایده آل برای رویش بیش از حد قراچ و باکتری های مضر دهان فراهم خواهد شد، که یکی از عوارض جانبی احتمالی آن ایجاد زبان سبز است.
سندروم زبان مودار در افراد مسن نسبت به سایرین رایج تر است؛ اما اشتباه نشود، ممکن است هر فردی در هر سنی این مشکل را تجربه نماید. باید بدانید که سبز شدن زبان تنها نشانه وجود علائم زبان مودار نیست:
زبان جغرافیایی قادر به نمایان کردن لکه های سفید رنگ بر روی سطح زبان است که احتمال دارد با گذر زمان دچار تغییر رنگ شده و باعث بروز سبز شدن زبان بشود. بروز اشکالی مانند دایره با مرزهای قرمز رنگ، بی ضرر هستند. باید بدانید که تکه های زبان جغرافیایی در ابتدا به صورت نقطه سفید رنگ با مرزهای قرمز تیره نمایان می شوند. همچنین ممکن است با گذشت زمان، شکل یا موقعیت مکانی ظاهر شده لکه های زبان جغرافیایی بر روی سطح زبان تغییر کنند. لازم به ذکر است که احتمال دارد با گذشت زمان، لکه های زبان جغرافیایی شده و مجددا ظاهر شوند. از جمله علائم زبان جغرافیایی عبارت اند از:
باید بدانید که رفلاکس معده می تواند عاملی تاثیرگذار برای بروز سبز شدن زبان باشد. رفلاکس معده به فرایندی می گویند که محتویات صفرا تشکیل شده توسط سلول های هپاتوسیت، از کبد به قسمت معده دستگاه گوارش و سپس مری دچار بازگشت می شود. هدف تشکیل صفرا در سیستم بدن، راحت تر کردن فرایند هضم چربی است.
هنگام شکل گیری فرایند رفلاکس صفرا، حالت تهوع و استفراغ تجربه می شود. همچنین باید بدانید که احتمال تجربه کردن مزه ترش در فضای دهان از دیگر علائم شکل گیری فرایند رفلاکس صفرا است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید صفرا یک مایع تقریبا زرد و سبز رنگ است.
نادر ترین علت سبز شدن زبان، حضور سرطان دهان است. به یاد داشته باشید که علائم سرطان دهان و عفونت دهان بسیار شبیه یکدیگر هستند. باید بدانید که سرطان دهان قادر به ایجاد تغییر رنگ سطح زبان و حتی آسیب زدن به بافت آن است؛ درصد احتمال اجرای این فرایند حین شکل گیری رشد باکتری های مضر و مخمرها بر روی سطح زبان، میل کردن مواد غذایی مختلف و نوشیدن نوشیدنی های خاص مانند الکل یا استفاده از محصولاتی نظیر دهان شویه که حاوی مواد شیمیایی است، افزایش می یابد.
علائم وجود سرطان دهان در فهرست بخش ذیل قابل مشاهده است:
تا به حال عبارت “بیماری بثورات” را شنیده اید؟ ترکیبات تشکیل دهنده بیماری بثورات به طور مستقیم به بافت سالم پوست حمله می کنند. لیکن پلان مانند بیماری بثورات باعث بروز یک اختلال در سیستم ایمنی بدن می شود. باید بدانید که لیکن پلان باعث بروز احساس خارش و تغییر رنگ در سطح زبان خواهد شد. به یاد داشته باشید که بیماری لیکن پلان با شکل گیری لکه هایی سفید، بنفش یا قرمز رنگ بر روی سطح زبان، بافت نرم لثه دندان یا قسمت گونه داخلی خود را نمایان می کند. لازم به ذکر است که انتقال لیکن پلان از فرد مبتلا به اطرافیان تحت هیچ شرایطی امکان پذیر نیست.
نکته جالب اینجاست؛ در حالت عادی، مشکل لیکن پلان با رنگ سفید خود را بر روی سطح زبان نشان می دهد. اما اگر میزان رشد باکتری های مضر و فعالیت مخمر یا قارچ های دهانی بیش از اندازه شکل گیرد، مواد غذایی خاصی یا برخی نوشیدنی ها نظیر الکل مصرف شوند، لیکن پلان به رنگ سبز تغییر حالت می دهد. لازم به ذکر است که احتمال سبز شدن زبان با وجود بیماری لیکن پلان در صورت استفاده از محصولا خاص نظیر دهانشویه (ترکیبات شیمیایی) افزایش می یابد.
اختلالات مرتبط با قسمت معده در سیستم گوارش جز علت رنگ سبز زبان بشمار می روند. شکل گیری عفونت یا ایجاد التهاب در معده، افراد را چندین قدم جهت تجربه کردن زبان سبز نزدیک می کند. رخ دادن چنین اتفاقاتی به معنای بازگشت مری از سوی کبده به قسمت معده و سپس ناحیه مری دستگاه گوارش است.
باید بدانید که استعمال دخانیات و مصرف سیگار قادر به تحریک پذیری قسمت فلور است. شایان ذکر است که تحریک پذیری قسمت فلور با تغییر رنگ همراه می باشد. احتمال ایجاد تغییرات رنگی به صورت دائمی و غیر قابل برگشت در مصرف طولانی مدت نوشیدنی های الکل وجود دارد. بروز چنین اتفاقی به معنای آسیب دیدگی جدی سیستم ایمنی بدن است.
برای پیشگیری از بروز و زمینه ساز تحریک پذیری قسمت فلور دهان، قطع مصرف الکل هنگام مشاهده تغییر رنگ زبان الزامی است. باید در اولین فرصت به نزد پزشک متخصص مراجعه نمایید تا بهترین راهکار درمانی جهت جلوگیری از تقویت تحریک پذیری ارائه شود. در صورت مشاهده تغییر رنگ و عدم قطع روند مصرف الکل، جوانه های چشایی به طور کامل نابود خواهند شد.
وجود عفونت در قسمت گلو و لوزه ها باعث افزایش احتمال قرارگیری افراد در محدوده تجربه کردن زبان سبز می شود. زمانی که میکروارگانیسم ها در قسمت گلو و لوزه شروع به تکثیر می کنند، فعالیت باکتری های مضر، ویروس های مختلف با اثربخشی منفی در سیستم ایمنی بدن، مخمر و قارچ های دهانی افزایش خواهد یافت.
سن بیمار و میزان پیشرفت بیماری برای روند بهبود و درمان عفونت شکل گرفته در گلو و لوزه ها بسیار تاثیرگذار هستند. باید بدانید که افراد هنگام قرارگیری در مسیر درمان، ممکن است فرایند سبز شدن زبان را مشاهده نمایند. باید بدانید که این 2 بیماری بایکدیگر متفاوت هستند؛ اما وجود عفونت در قسمت گلو عاملی تاثیرگذار برای تغییر رنگ زبان است.
شروع فرایند بهبودی با درمان عفونت انجام خواهد شد. احتمال بروز بوی بد دهان در زمانی که عفونت دهانی شکل می گیرد، بسیار بالا است. در چنین شرایطی می توانید از روش های خانگی یا سنتی، دهانشویه، اسپری و قرص برای رفع بوی بد دهان استفاده کنید.
شایع ترین علت سبز شدن زبان در بزرگسالان عبارت اند از:
در قدم اول باید بدانید که علت سبز شدن زبان شیرخوار در بیشتر از 99% مواقع موضوع نگران کننده ای نیست. در قدم دوم باید بدانید که احتمال وجود خطر با شکل گیری سبز شدن زبان شیرخوار بسیار کم است.
اما اشتباه نشود؛ اگر هنگام تشخیص زبان سبز شیخوار، متوجه بوی بد و ناخوشایند از دهان، کاهش اشتها نوزاد به میل کردن مواد غذایی (مخصوصا شیر) و وجود لکه هایی سفید رو به زرد رنگ (مقاومت بالایی برای تمیز شدن و نابودی دارند) شدید، باید کودک را سریعا نزد پزشک متخصص کودکان جهت ارزیابی دقیق وضعیت ببرید.
4 مورد از رایج ترین علت سبز شدن زبان شیرخوار در فهرست بخش ذیل قابل مشاهده است:
مفید واقع شدن نتایج راهکارهای درمان خانگی سبز شدن زبان زمانی صورت می گیرد که علت بروز تغییر رنگ سطح زبان به رنگ سبز کم اهمیت باشد. اثربخشی درمان زبان سبز با استفاده از روش های خانگی به صورت کوتاه مدت است نه دائمی؛ در صورت پیشرفت سطح پراکندگی و تقویت مدت زمان ماندگاری رنگ سبز روی سطح زبان، باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید. 6 راهکار برای بهبود و درمان خانگی سبز شدن زبان وجود دارد:
اولین و مهم ترین نکته در راهکارهای درمان خانگی سبز شدن زبان، داشتن تعهد کامل به رعایت اصول بهداشت دهان و دندان برای پاکیزه سازی محیط دهان و سطح زبان جهت نابودی میکروب های مضر است.
باید بدانید که استفاده از دهانشویه آب نمک به عنوان بهترین درمان خانگی سبز شدن زبان شناخته نمی شود؛ در علم دندانپزشکی، دهانشویه آب نمک به عنوان ساده ترین راهکار درمانی جهت نابودی باکتری های مضر دهانی است. خواص ضدباکتریال و ضدمیکروبی دهانشویه آب نمک می تواند مانع پیشرفت و تقویت فعالیت باکتری های مضر شود.
برای استفاده از این راهکار درمانی، مراحل ذیل را به ترتیب طی نمایید:
از این دهانشویه حداقل 4 بار در طور استفاده نمایید تا فرایند رشد صحیح باکتری های مضر دچار اختلال شود. به یاد داشته باشید که استفاده از محلول آب نمک تنها یک راهکار درمانی موقتی برای کنترل و کاهش احساس درد و ناراحتی است.
به دلیل دارا بودن خاصیت سفید کنندگی در جوش شیرین، ماده مذکور قادر به خنثی کردن فرایند اسید تولیدی از سوی باکتری های مضر دهان برای تضعیف مشکل زبان سبز است.
برای استفاده از این راهکار درمانی، مراحل ذیل را به ترتیب طی نمایید:
با استفاده از این ماده منحصر به فرد، می توانید مقداری از سطح رنگ سبز زبان را کاهش دهید.
باید بدانید که ماده مغزی پروبیوتیک قادر به ایجاد تعادل در فعالیت و تکثیر به اندازه باکتری های دستگاه گوارش و دهان است. اگر علت سبز شدن زبان ناشی از فعالیت و رشد باکتری های مضر تشخیص داده شود، استفاده از ماست حاوی پروبیوتیک می تواند به نابودی و سرکوبی آن ها کمک بسزایی کند.
یکی دیگر از روش های درمان خانگی سبز شدن زبان نوشیدن چای سبز است. باید بدانید چای سبز از خاصیت ضدمیکروبی و ضدباکتریال بسیار قدرتمندی برخوردار است. با استفاده از این نوشیدنی منحصر به فرد، می توان روند رشد صحیح باکتری های مضر دهان را کنترل نمود. همچنین می توانید زمانی که فرایند دم کردن چای سبز به اتمام رسید، اجازه دهید چای دم کشیده کمی خنک شود و سپس بعد از اجرای فرایند مسواک دهان، از محلول خنک شده به عنوان دهانشویه استفاده نمایید.
خشکی دهان باعث قدرت گرفتن ذرات جای گرفته در بین فواصل دندانی برای تثبیت موقعیت مکانی خود می شود. همچنین دهیدراته شدن باعث افزایش فعالیت باکتری های مضر دهانی خواهد شد. با نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در طی روز می توانید به هیدارته ماندن فضای دهان کمک بسزایی نمایید.
عوامل تاثیرگذار برای بروز سبز شدن زبان، درمان های مختلفی در علم پزشکی دارند:
ردیف | علت سبز شدن زبان | راهکار درمان پزشکی |
---|---|---|
1️⃣ | شکل گیری عفونت ناشی از فعالیت باکتری های مضر | آنتی بیوتیک |
2️⃣ | شک بر وجود عفونت قارچی | داروهای ضد قارچی مانند نایستاتین، فلوکونازول یا کلوتریمازول |
3️⃣ | اختلال لوکوپلاکیا | ویتامین A یا رتینوئید |
4️⃣ | التهاب زبان و دهان | دسته بندی داروهای آنتی هیستامین یا کورتیکو استروئید |
5️⃣ | شکل گیری درد بر روی سطح زبان به همراه التهاب | ایبوپروفن یا استامینوفن |
6️⃣ | عکس العمل های بدن به داروهای مصرفی | قطع مصرف؛ نیازمند مراجعه به پزشک یا متخصص جهت ارائه راهکار درمانی برای جایگزین کردن دارو |
7️⃣ | رسوب شیر یا مواد غذایی (به ویژه برای نوزادان) | توجه به رعایت بهداشت دهان و دندان |
8️⃣ | خشکی دهان | تحریک ترشح بزاق دهان با افزایش مصرف آب |
9️⃣ | رفلاکس معده | استفاده از داروهای کاهش دهنده و کنترل اسید معده |
🔟 | سرطان زبان | اجرای جراحی، انجام فرایند شیمی درمانی، رادوتراپی و تغییرات تغذیه ای |
1️⃣1️⃣ | سطح پایین بهداشت دهان | حداقل 3 بار مسواک در طول روز، نخ دندان کشیدن و پاکیزه سازی فضای دهان با دهانشویه های مناسب |
زبان سبز در بیش از 99% مواقع بدون ضرر و خطر است. اما باید بدانید، ماندگاری رنگ سبز بر روی سطح زبان در مدت زمان طولانی به معنای نشان دهنده علائمی از وجود عفونت یا مشکلات مرتبط با دستگاه گوارشی است.
زبان سبز رنگ نشانه رویش بیش از حد باکتری های مضر دهان، فعالیت بیش از اندازه قارچ ها برای بروز بیماری های دهانی نظیر برفک دهان، عدم توجه به رعایت اصول بهداشت دهان و دندان، ایجاد اختلال و ناسازگاری برخی از داروها، مصرف برخی از مواد غذایی، نوشیدن نوشیدنی های خاص مانند الکل و غیره است.
مشکل سبز شدن زبان، تحت هیچ شرایطی مسری و قابل انتقال به سایر افراد نیست.