روش های مراقبت از ارتودنسی ساده

ارتودنسی یکی از شاخه های تخصصی دندانپزشکی است که باعث اصلاح دندان ها و فک هایی که در جای نامناسب قرار دارند می شود و از بروز مشکلات دندانی مانند پوسیدگی دندان ها و بیماری پریودنتال جلوگیری می کند. برای مراقبت از ارتودنسی ساده از روش های زیر کمک بگیرید.

در هنگام نصب لوازم ارتودنسی روی دندان ها یا تنظیم آنها کمی درد احساس خواهید کرد. این دردها نشانگر این هستند که براکت ها با اعمال فشار بر روی دندان ها باعث حرکت آنها به سمت مسیر صحیح و درست خود می شوند.

عواقب وجود نامرتبی در دندان ها

بیماری که دندان های نامرتبی دارد در معرض خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری های پریودنتال قرار دارد. این وضعیت به دندان هایی که مسئول جویدن غذا هستند فشار بیشتری وارد می کند و متعاقبا در طولانی مدت عوارض مختلفی به جا می گذارد از جمله:

پوسیدگی دندانها
مشکلات لثه ای
خوب جویده نشدن دندانها و بوجود آمدن مشکلات گوارشی
سردرد
مشکلات TMJ
احساس درد درگردن، شانه و پشت
همچنین دندان های کج و نامرتب به زیبایی ظاهر شخص آسیب می زند. و در نتیجه باعث پایین آمدن اعتماد بنفس شخص می شود.

چگونه می توانیم متوجه بشویم که به ارتودنسی نیاز داریم؟

هر شخص برای چکاب های دوره ای و سالیانه،‌ ملزم به رفتن نزد دندان پزشک می باشد. معمولاً‌ اگر نیاز به انجام ارتودنسی باشد،‌ دندان پزشک شخص را آگاه میکند تا برای رفع مشکلات فک و دندان خود، به متخصص ارتودنسی مراجعه کند. متخصص ارتودنس بعد از اولین ویزیت می تواند طرح درمانی صحیحی برای رفع مشکل دندان ها پیشنهاد دهد. و در همان جلسه اول هزینه ارتودنسی نیز مشخص می شود.

بعد از به توافق رسیدن با بیمار، پزشک برای انجام ارتودنسی،‌ با بررسی و معاینه دندان ها، اقدام به ساختن یک مدل گچی از دندان ها می کند؛ سپس با تصویربرداری اشعه ایکس ضرورت نیاز شما به ارتودنسی را تشخیص می دهد و بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب خواهد کرد.

انواع ارتودنسی

انواع مختلفی از ابزار ارتودنسی وجود دارد. ارتودنسی متحرک و ثابت که هر دو به تغییر وضعیت دندان ها و فک کمک می کنند. دستگاه ارتودنسی به آرامی فشاری بر دندان ها و فک وارد می کند که به مرور زمان تغییر دلخواه را ایجاد می نماید. شدت نا منظمی دندان ها، سن و خصوصیات فیزیولوژیک بیمار مشخص می کند که کدام نوع ارتودنسی برای درمان انتخاب شود. این متخصص ارتودنسی است که در هر مرحله با معاینه وضعیت بیمار روش درمان با ارتودنسی را تعیین و اجرا می کند.

متخصصان ارتودنسی به منظور مرتب کردن دندان ها و بهبود طرح لبخند بیمار از دستگاه های مختلفی استفاده می کنند و این دستگاه ها می توانند به صورت ثابت و متحرک باشد که به معرفی آنها می پردازیم:

ارتودنسی فلزی:

ارتودنسی فلزی یکی از سنتی ترین روش های درمان با ارتودنسی است که ارتودنتیست در این روش براکتهای فلزی را با چسب مخصوصی روی دندان ها می چسباند و با کمک لیگاچورها سیم های فلزی را به براکت ها متصل می کند تا باعث جابه جایی دندان ها شوند.

ارتودنسی لینگوال:

این سیستم یکی از انواع ارتودنسی نامرئی است که بر پشت دندان های فک بالا و پایین چسبانده می شود که برای افرادی که ضمن بهبود ظاهر و عملکرد دندان هایشان تمایلی به دیده شدن لوازم ارتودنسی روی دندان هایشان ندارند، می تواند مناسب باشد.

هزینه درمان با این سیستم نسبت به ارتودنسی فلزی گران تر است؛ همچنین ویزیت های ماهیانه بیمار و طول دوره درمانی آن بیشتر است و برای رفع بی نظمی های ساده دندانی می تواند به کار رود.

ارتودنسی سرامیکی:

براکت ها از جنس پرسیلین یا پلاستیکی هستند که جایگزین مناسبی برای ارتودنسی فلزی به شمار می روند. براکت ها در این سیستم شفاف و هم رنگ دندان ها و سیم های ارتودنسی نیز به رنگ سفید، یخی یا نقره ای هستند.

در این سیستم کارایی فدای زیبایی نشده است و سعی شده است براکت ها به اندازه مواد به کار برده برای ترمیم دندان محکم و قوی باشند، اما نمی توان گفت که براکت ها آسیب پذیر نیستند؛ پس در استفاده از آنها باید جوانب احتیاط را در نظر گرفت.

ارتودنسی دیمون:

ارتودنسی دیمون مشابه ارتودنسی فلزی است اما در عملکرد و نوع براکت با آن تفاوت دارد. براکت های ارتودنسی دیمون به صورت خودکار قابلیت باز و بسته شدن دارند و سیم می تواند داخل آن بسته شود که این امر باعث شده است که تعداد جلسات دوره ای بیمار نسبت به ارتودنسی فلزی کاهش یابد و ناردیفی ها دندان ها سریع تر برطرف شده و به طور همزمان عمودی کردن دندان های خوابیده و رفع چرخش های دندانی صورت بگیرد.

انواع ارتودنسی متحرک عبارتند از:

ارتودنسی ژله ای:

ارتودنسی ژله ای یا اینویزیلاین از پلاک های شفافی تهیه شده است که با استفاده از فناوری ۳ بعدی ساخته می شوند. بیمار باید هر دو هفته یکبار آنها را تعویض کند. این پلاک ها را می توان در هنگام مسواک زدن و غذا خوردن از دهان خارج کرد که این امر موجب شده است رعایت بهداشت دهان و دندان در این سیستم راحت تر باشد. اگر بیمار در استفاده از پلاک ها سهل انگاری کند یا آنها را گم کند روند درمانی می تواند طولانی تر شود که این یکی از عیب های ارتودنسی ژله ای است

از مزیت های ارتودنسی ژله ای می توان به این مورد اشاره کرد که چون در این سیستم از فلز و سیم استفاده نشده است مانند ارتودنسی ثابت هیچگونه زخم یا خراشی در دهان و لثه ها ایجاد نمی شود و بیمار مدت زمان کمتری را در مطب سپری خواهد کرد.

ریتینر:

به همان اندازه که ارتودنسی مهم است، استفاده از ریتینر نیز ضرورت دارد؛ زیرا در صورت عدم استفاده از آن امکان بازگشت دندان ها به حالت قبل وجود دارد. انواع ریتینر عبارتند از:

ریتینر ثابت:

ریتینر ثابت بر پشت ۶ دندان پیشین به صورت ثابت قرار می گیرد. در هنگام استفاده از آن باید از مسواک و نخ دندان مخصوصی برای تمیز کردن دندان ها استفاده کرد.

ریتینر متحرک

انواع ریتینر متحرک عبارتند از:

ریتینر هاولی:

این ریتینر از دو قسمت پلاستیکی که به سقف دهان می چسبد و سیم که در جلوی دندان قرار می گیرد تشکیل شده است که جنس بسیار خوبی دارند و بادوام هستند.

ریتینر شفاف یا اسیکس:

این ریتینر به صورت شفاف است که به هنگام قرارگیری روی دندان ها به خوبی قابل مشاهده نیست. در هنگام استفاده از این ریتینر تنها می توانید آب مصرف کنید؛ زیرا لکه دار می شوند و لکه ها قابل پاک شدن نیستند.

روش های مراقبت از ارتودنسی ساده

برای مراقبت از ارتودنسی ساده از روش های زیر کمک بگیرید.

در روزهای اولیه ارتودنسی ساده از مواد غذایی نرم مانند سیب زمینی آب پز استفاده کنید؛ همچنین برای کاهش درد می توانید از بستنی یا میوه های یخ زده استفاده کنید.
از نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده نمایید؛ زیرا کاربری آن آسان تر است و طراحی بهتری نسبت به سایر نخ های دندانی دارد و با استفاده از سر محکم آن می توانید نخ را بین براکت و سیم های ارتودنسی قرار دهید.
در طی این دوران از مصرف خوراکی های رنگی، سفت و چسبنده خودداری کنید و از رژیم غذایی حاوی کلسیم و لبنیات، ویتامین و مواد معدنی استفاده نمایید.
از دهان شویه های حاوی کلرهگزیدین استفاده نکنید؛ زیرا این نوع دهان شویه باعث زردتر شدن دندان ها می شود.
پلاک های متحرک خود را ۲ بار در روز با مسواک و آب تمیز کنید. آنها را به صورت هفتگی به وسیله صابون های شفاف و ضد باکتری تمیز کنید تا از جرم و آلودگی پاک شوند.
اگر قالب ها تغییر رنگ دادند، آنها را در ظرفی حاوی آب سرد به مدت یک شب بخیسانید تا به خوبی تمیز شوند.

چرا از ریتنر (نگهدارنده ها) استفاده می شود‌؟

حتی بعد از اینکه دندان های شما به طور دائمی در موقعیت جدید (و صاف شده) خود قرار گرفتند باز هم ممکن است دندان ها (به خاطر ماهیت طبیعی خود) حرکت کنند و دوباره کج شوند. جویدن غذا، فرآیند رشد و سایش روزمره دندان ها می تواند منجر حرکت جزئی دندان ها شود. بنابراین انتظار نداشته باشید که بدون وسیله ای مانند ریتینر بتوانید از کج شدن دوباره دندان ها جلوگیری کنید. همانطور که از نامش پیداست، ریتینرها همان نگهدارنده های ارتودنسی هستند که حالت صاف دندان ها را بعد از درمان نگه میدارند.