به اصلاح و درمان ناهنجاری‌های دهان و دندان با کمک وسایل مخصوص، ارتودنسی گفته می شود. ارتودنسی ثابت دندان از انواع این ارتودنسی هاست که در این مقاله توضیحاتی راجع به آن خواهیم داشت.
ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت یکی از روش‌های درمانی ناهنجاری های دهان و دندان است که به کمک وسایل و ابزار خاصی که دارد به اصلاح و درمان آن ها می‌پردازد. در این روش امکان بیرون آوردن دستگاه ارتودنسی وجود ندارد.
انواع ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت در انواع زیر موجود است:
ارتودنسی ثابت با بریس فلزی
این نوع بریس از گذشته مورد استفاده قرار گرفته که امروزه با توجه به پیشرفت علم و فناوری از لحاظ ساختار و وزن بسیار سبک است و از جنس استیل ضد زنگ و مقاوم ساخته شده است. در این روش براکت ها را به کمک چسب مخصوصی به سطوح دندان می‌چسبانند و سپس با سیم به یکدیگر متصل می‌کنند و با فشاری که به دندان و فک وارد می‌کنند باعث حرکت دندان‌ها در جهت مناسب و اصلاح ناهنجاری‌های دهان و دندان می‌شود.
ارتودنسی ثابت با بریس دیمون
در این روش به جای استفاده از نگه دارنده های لاستیکی از یک مکانیزم خاص استفاده می‌شود که به سیم‌های ارتودنسی امکان حرکت راحت تر و بهتر را می‌دهد. این مکانیزم باعث کاهش زمان لازم برای تعویض سیم‌ها می شود.
ارتودنسی ثابت با بریس سرامیکی
این نوع ارتودنسی از لحاظ ساختار و نحوه عملکرد شباهت زیادی به بریس های فلزی دارد و از جنس سرامیک ساخته شده است.
ارتودنسی ثابت با بریس پشت دندانی
این نوع ارتودنسی بر خلاف سایر انواع ارتودنسی که بریس ها به سطوح جلویی دندان نصب می‌شوند، به سطوح پشتی دندان متصل می‌شود و به هیچ وجه قابل مشاهده نیست.
مزایا و معایب ارتودنسی ثابت
از مزایا و معایب ارتودنسی ثابت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مزایا
۱. قابلیت استفاده برای درمان ناهنجاری های شدید
۲. جلوگیری از پوسیدگی دندان ها
۳. کاهش خطر آسیب به دندان ها
۴. افزایش طول عمر دندان ها
۵. جلوگیری از ابتلا به بیماری های لثه
معایب
۱. طول مدت درمان بیشتر نسبت به ارتودنسی متحرک
۲. امکان شکسته شدن وسایل ارتودنسی هنگام جویدن غذاهای سفت و محکم
۳.امکان آسیب زدن به دندان‌ها در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی
ابزار های ارتودنسی ثابت دندان
از ابزارهای ارتودنسی ثابت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
براکت
براکت ها ابزار و قطعات کوچکی هستند که بر سطوح دندان متصل می‌شوند. براکت ها را به وسیله چسب مخصوصی به دندان ها می‌چسبانند.
سیم ارتودنسی
سیم‌های قوسی شکلی هستند که از بین براکت ها عبور داده می‌شوند و آنها را به هم متصل می‌کنند تا با فشار به دندان ها و حرکت در جهت مناسب اصلاح کند.
بند
این بندها به صورت لنگر عمل می‌کنند. بندها بین دندان‌هایی که به هم نزدیک هستند فاصله ایجاد می‌کنند تا مانع ایجاد فشار بر روی دندان‌های دیگر شوند و همچنین محلی برای اتصال سیم‌های ارتودنسی هستند.
هدف ارتودنسی ثابت
- حرکت دادن دندان ها در جهت اصولی و طبیعی
- اصلاح ساختار ارتباطی بین فک و دندان
زمان مناسب ارتودنسی ثابت
قبل از رسیدن به بلوغ بهترین زمان برای انجام ارتودنسی ثابت است؛ چرا که در این زمان رشد استخوان‌های فک و دندان هنوز به تکامل نرسیده و ارتودنسی راحت‌تر انجام می‌شود. در کل ارتودنسی ثابت در هر سنی قابلیت انجام دارد.
عوارض عدم درمان ارتودنسی ثابت
۱. ایجاد مشکل در جویدن و هضم غذا
۲. لق شدن دندان ها
۳. پوسیدگی دندان ها
۴. ایجاد مشکلات تنفسی
مدت درمان ارتودنسی ثابت
مدت زمان درمان ارتودنسی ثابت به عوامل زیادی بستگی دارد که می‌توان به نوع و شدت ناهنجاری، نوع ارتودنسی ثابت، وضعیت بیمار، میزان تخصص و مهارت پزشک و رعایت نکات مراقبتی توسط بیمار اشاره کرد.
نکات مراقبتی ارتودنسی ثابت
پس از انجام ارتودنسی، مراقبت از آن مهم‌ترین کاری است که باید انجام داد. این نکات عبارت‌اند از:
۱. استفاده از مسواک و خمیر دندان مناسب و استفاده از آن ها بعد از هر وعده غذایی
۲. تمیز کردن فضاهای بین دندان
۳. پرهیز از خوردن غذاهای سفت و چسبنده، شکلات، پولکی، آجیل، تخمه و…
۴. خودداری کردن از جویدن آدامس
۵. پرهیز از انجام ورزش‌های رزمی یا ورزش‌هایی که ممکن است به ناحیه سر و صورت ضربه وارد کند.
هزینه ارتودنسی ثابت
تعیین هزینه ارتودنسی ثابت به عواملی مثل، نوع و جنس ارتودنسی، مدت زمان درمان، نوع و شدت ناهنجاری، مدت زمان درمان، تعداد دفعات مراجعه به پزشک و میزان تخصص پزشک بستگی دارد.
پرسش و پاسخ
۱. آیا ارتودنسی ثابت دردناک است؟
ارتودنسی ثابت به دلیل فشاری که به دندان‌ها و فک وارد می‌کند، با درد همراه است که با مصرف مسکن از شدت آن کاسته می شود.
۲.آیا می توان نوع دستگاه‌های ارتودنسی ثابت را انتخاب کرد؟
خیر. شدت و نوع ناهنجاری است که به پزشک معالج کمک می‌کند تا نوع دستگاه‌های ارتودنسی ثابت را انتخاب و تجویز کند. پس تنها شخصی که می‌تواند نوع دستگاه ارتودنسی ثابت را مشخص کند، پزشک معالج است.
۳. آیا ارتودنسی ثابت به دندان‌ها آسیب می‌رساند؟
ارتودنسی ثابت آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌کند؛ ولی بیماری که نکات بهداشتی و مراقبتی را رعایت نکند، خطر پوسیدگی و آسیب دیدگی، دندان‌های فرد را تهدید می‌کند. پس بهتر است بیمار در رعایت نکات بهداشتی دقت کند.
۴. آیا قبل از ارتودنسی می‌توان ایمپلنت انجام داد؟
خیر. ابتدا باید دندان‌هایی که دچار ناهنجاری هستند را اصلاح و دوره درمان ارتودنسی را کامل و سپس ایمپلنت انجام شود.
۵. آیا افراد دیابتی می‌توانند ارتودنسی انجام دهند؟
ارتودنسی ثابت برای افرادی که دیابت کنترل شده دارند خطری ایجاد نمی‌کند و آنها می توانند برای ارتودنسی ثابت اقدام کنند.
۶. اگر برای ارتودنسی ثابت به موقع اقدام نشود چه مشکلی پیش می‌آید؟
اگر به موقع برای انجام ارتودنسی ثابت اقدام نشود ممکن است در آینده به افزایش شدت ناهنجاری منجر شود و ارتودنسی ثابت به تنهایی راه گشا نباشد و عمل جراحی فک نیز لازم می شود.
آخرین دیدگاهها